Kûba
Republic of Cuba  Kûba República de Cuba |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Dirûşm: Homeland or Death, we shall overcome! |
||||||
| Sirûd: El Himno de Bayamo |
||||||
.svg) |
||||||
Kûba li ser nexşeyê | ||||||
| Paytext |
22°0'Bk, 79°30'Ra | |||||
| Zimanên fermî | ||||||
| Zimanên tên bikaranîn |
|
|||||
| Rêveberî | dîktatoriya komunîst |
|||||
| • | Serokdewlet | Miguel Díaz-Canel (2018–) |
||||
| • | Serokwezîr | Manuel Marrero Cruz (2019–) |
||||
| Avakirin | ||||||
| • | Dema avakirinê | 10 kanûna pêşîn 1898 |
||||
| • | Rûerd | 109.884 kîlometre çargoşe |
||||
| Gelhe | ||||||
| • | Giştî | 11.181.595 (2020), 10.985.974 (2023) |
||||
| Demjimêr |
|
|||||
| Hatûçûna ajotinê |
|
|||||
| Koda telefonê | +53 | |||||
| Malper http://www.cuba.cu |
||||||
Kûba, navê fermî Komara Kûbayê (spanî: República de Cuba) girav û dewleteke Karîbê ye. Serbajarê Kûbayê Havana ye.
Etîmolojî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Navê Kûba ji Zimanên Taíno tê. Ku wateya rastîn bi navê lê dibe wek wergerandî 'cihê ku erdên bi bereket bi firawanî ye' (cubao),[1] or 'great place' (coabana).[2] Nivîskar bawer dikin ku Christopher Columbus Portûgalîbûye û dewletekî bi navê Kûba ji aliyê Columbus ji bo bajarê Kûbayê li navçeya Beja li Portûgal bû.[3][4]
Dîrok[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
![[icon]](/wiki/W%C3%AAne:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} | Divê ev beş were berfirehkirin. Tu dikarî lê zêde bikî. (adar 2024) |
Pêşdîrok[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Berî hatina Spaniyan, Kûba ji aliyê sê eşîrên cuda ya gelê Hindî Amerîkan ve niştevan bû. Taíno (ku gelên Arawak), Guanajatabey, û Gelên Ciboney in.
Bav û kalên Ciboney koçberî parzemîna Amerîkaya Başûr bûn, ku bi kurtirîn malperên heta 5,000 BP digihêje.[5]
Taino ji Hispanyola yên di wextekî sedsala 3emîn ya A.D de hat, dema ku Columbus hat ew sedestên çanda bi hejmara 150,000 hezar li Kûbayê bûn.
Navê "Kûba" ji rastiyên zimanê Taíno tê. Ev navdêr ji wateya coabana wek "cihekî mezin," an jî wateya cubao wek "cihê ku erdên bi bereket bi firawanî ye" tê.[6][7]
Cotkarên Taino di dema cotkarên Ciboney herwiha nêçîrvan û ravkerê civyariyê bûn.
Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- ^ The Dictionary of the Taino Language (plate 8) Alfred Carrada
- ^ Dictionary – Taino indigenous peoples of the Caribbean Dictionary -- Girêdana arşîvê 2008-04-30 li ser Wayback Machine
- ^ Augusto Mascarenhas Barreto: O Português. Cristóvão Colombo Agente Secreto do Rei Dom João II. Ed. Referendo, Lissabon 1988. English: The Portuguese Columbus: secret agent of King John II, Palgrave Macmillan, ISBN 0-333-56315-8
- ^ da Silva, Manuel L. and Silvia Jorge da Silva. (2008). Christopher Columbus was Portuguese, Express Printing, Fall River, MA. 396pp. ISBN 978-1-60702-824-6.
- ^ Ramón Dacal Moure, Manuel Rivero de la Calle (1996). Art and archaeology of pre-Columbian Cuba. University of Pittsburgh Press. r. 22. ISBN 0-8229-3955-X.
- ^ "Taino Indians in Cuba". Ji orîjînalê di 4 sibat 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 2 kanûna pêşîn 2016.
- ^ "Taíno - Taino Museum".
Bîbliyografî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- Domínguez, Jorge I. (2003), A Constitution for Cuba's Political Transition: The Utility of Retaining (and Amending) the 1992 Constitution (PDF), Coral Gables, FL: Institute for Cuban and Cuban-American Studies, University of Miami, ISBN 978-1-932385-04-5, roja gihiştinê 19 tebax 2012
.svg)
| Navneteweyî | |
|---|---|
| Neteweyî | |
| Cografî | |
| Însan | |
| Yên din | |
 | Ev gotara li ser cihekî erdnîgariyê şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |